Güncel
Rakka’ya nasıl gidilir? - Ufuk Ulutaş
Follow @dusuncemektebi2
ABD, Rakka’yı DEAŞ’tan temizleyerek yeni yönetimin terörle mücadeledeki en büyük vaatlerinden birisini yerine getirmek istiyor. Trump yönetiminin ABD halkına Suriye’ye dair verdiği tek söz Rakka. Fakat operasyonu kiminle birlikte yapması gerektiği konusunda kafası karışık.
Rakka’da Türkiyesiz bir denklemin zor yürüyeceÄŸini biliyorlar; Rakka’da DEAÅž’ın PKK ile temizlenemeyeceÄŸini de. Aynı zamanda ÖSO ve Arap unsurlarla yeni bir angajmana girmenin verimliliÄŸini ve maliyetini kestirmekte zorlanıyorlar. PKK’ya yaptıkları yatırımı da bir çırpıda çöpe atmak istemiyorlar.
Rusya Rakka’yı öncelemiyor; çünkü Rusya’nın Suriye’deki jeopolitik önceliÄŸi ülkenin batı ve kuzeybatı kısmında yoÄŸunlaşıyor. DEAÅž’la mücadeleyi Batı ve Türkiye’ye bırakmış durumda. Kırmızı çizgisi Rakka’daki DEAÅž deÄŸil, Ä°dlip’deki içlerinde El-Nusra unsurlarını da barındıran muhalifler. ABD ile arasının soÄŸuması ihtimaline karşı PKK’ya da kapıyı kapamıyorlar.
Esed rejimi ÅŸimdiye kadar DEAÅž’tan en fazla faydalanan aktör. Rakka hiç umurlarında deÄŸil. Söz konusu DEAÅž olduÄŸunda, Deyrizor’un merkezinde tutunmaya çalışıyorlar. Ayrıca Tedmur etrafındaki enerji zengini bölgede DEAÅž’la “al gülüm, ver gülüm” oynuyorlar. DEAÅž’la mücadele öncelik listelerinde ilk üçe bile girmez.
Ä°ran DEAÅž’tan bölgesel manada menfi yönden en az etkilenen aktör. Hatta DEAÅž’ın Ä°ran’ın bölgesel yayılmacılığına fırsat verdiÄŸi bile iddia edilebilir. Tıpkı rejim gibi Suriye’deki öncelikleri arasında DEAÅž’la mücadele yer almıyor. Rakka’ya dair herhangi bir hazırlıkları yok.
PKK, ABD’nin itelemesiyle Rakka kırsalında operasyona devam ediyor. Fakat PKK’nın bölgesel hırsları için Rakka merkezi bir nokta deÄŸil; aksine büyük riskler barındırıyor. PKK bu sebepten Rakka konusunda çok da istekli deÄŸil. Rakka PKK’nın yönetebileceÄŸi bir yer de deÄŸil. Olsa olsa kuzeydeki varlıklarını tahkim etmek için kullanacakları bir pazarlık aracı.
Suriyeli muhaliflerin mevcut ÅŸartlarda Rakka’ya yoÄŸunlaÅŸmaları çok zor. Çünkü bir tarafta rejimin ve müttefiklerinin ateÅŸkes ihlalleriyle uÄŸraşıyorlar; bir tarafta El-Bab ve çevresinde DEAÅž’a karşı mücadele ediyorlar; diÄŸer tarafta ise kendi içlerindeki bölünmeler ve çatışmalarla enerjilerini kaybediyorlar. Suriye’nin organik muhalefetinin Rakka’ya yoÄŸunlaÅŸması için uluslararası toplumun iki konuda inisiyatif alması gerekiyor. Birincisi, artık safları oldukça netleÅŸen muhaliflere en az “PKK’ya verilen kadar” destek vermek lazım. Ä°kincisi, Esed rejiminin muhaliflerin DEAÅž’la mücadelesinden istifade ederek “oldu bittiler” yapmayacağının garantisini vermek lazım.
Türkiye, DEAÅž’la mücadeleyi doÄŸru aktörlerle, destekleyici siyasi ve sosyolojik araçlarla ve bir PR kampanyası için deÄŸil somut güvenlik getirileri almak için yapan belki de tek aktör. Sınır hattı Türkiye’nin önceliÄŸiydi, El-Bab ve Menbiç’le bu büyük ölçüde tamamlanacak. Rakka Türkiye’nin önceliÄŸi deÄŸil ama Fırat Kalkanı’nın Türkiye’nin güvenliÄŸini gerçek manada garanti altına alması için Rakka da, Afrin de, Tel Ebyad da, Kamışlı da terörden arındırılmalı. Bu sebepten kafası karışık ABD’ye Rakka için elle tutulur bir plan sunuyor. ÖSO ve bölge aÅŸiretleri nezdinde Türkiye’nin kredibilitesi yüksek. Türkiye’nin Rakka’daki müdahalesi Fırat Kalkanı boyutunda olmaz; fakat eÄŸer anlaşılırsa Türk ve Amerikan özel kuvvetleri yerel aktörlere (ÖSO, AÅŸiretler ve SDG’deki Arap unsurlar) profesyonel destek verecektir.
ABD ile Türkiye, Suriye konusunda ÅŸimdiye kadar farklılaÅŸtı. Yine de ABD, Rakka konusunda Türkiye kadar motive bir partner bulamaz. Rakka’nın DEAÅž’tan temizlenmesinin yolu PKK’yı dışlayıp yerel Arap unsurları mobilize etmekten geçiyor; bunun yolu ise Türkiye’den.
Henüz yorum yapılmamış.